🔔 PHÂN TÍCH CHUYÊN ĐỀ: THÔNG TƯ SỐ 91/2025/TT-BTC – TÁI CẤU TRÚC HỆ THỐNG MẪU BIỂU QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ CÔNG

Thông tư số 91/2025/TT-BTC của Bộ Tài chính, ban hành ngày 26 tháng 9 năm 2025, có hiệu lực thi hành ngay từ ngày ký, đại diện cho một bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa công tác quản lý tài chính dự án sử dụng vốn đầu tư công. Thông tư này được xây dựng trên nền tảng của Nghị định số 254/2025/NĐ-CP và thay thế hoàn toàn Thông tư số 96/2021/TT-BTC, cùng với các văn bản sửa đổi liên quan.

Bài phân tích này tập trung làm rõ những điểm mới cốt lõi của hệ thống mẫu biểu quyết toán, tác động trực tiếp đến các chủ thể quản lý và thực hiện dự án.

I. HỆ THỐNG MẪU BIỂU QUYẾT TOÁN THEO NIÊN ĐỘ (QUYẾT TOÁN NĂM NGÂN SÁCH)

Mục đích chính của các mẫu biểu quyết toán theo niên độ là chuẩn hóa việc tổng hợp và xác nhận số liệu giải ngân vốn đầu tư công hàng năm. So với Thông tư 96/2021/TT-BTC, Thông tư 91/2025/TT-BTC đã thực hiện việc sắp xếp và điều chỉnh các mẫu biểu báo cáo để tinh giản và tăng tính tập trung:

II. HỆ THỐNG MẪU BIỂU QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ CÔNG DỰ ÁN HOÀN THÀNH

Các mẫu biểu này được áp dụng cho các dự án đã hoàn thành hoặc dừng thực hiện và là căn cứ để xác định chi phí hợp pháp, giá trị tài sản hình thành sau đầu tư. Thông tư 91/2025/TT-BTC đã loại bỏ một số mẫu biểu cũ và thay đổi tên gọi để phù hợp với triết lý quản lý tài sản công mới:

1. Tối ưu hóa các mẫu biểu Báo cáo Quyết toán:

2. Sự thay đổi trong việc xác định thời điểm chốt số liệu:

Thông tư 91/2025/TT-BTC đã cập nhật thời điểm chốt số liệu (khóa sổ) để lập báo cáo quyết toán dự án hoàn thành. Số liệu được lấy tại ngày chủ đầu tư khóa sổ lập báo cáo quyết toán hoặc tại thời điểm ngày có hiệu lực của văn bản cho phép dừng thực hiện của người có thẩm quyền quyết định đầu tư. Điều này là cần thiết để xử lý chính xác các chi phí thực tế cho các dự án bị dừng hoặc hủy bỏ.

III. TÁC ĐỘNG CHIẾN LƯỢC ĐỐI VỚI CÁC CHỦ THỂ THỰC HIỆN

Việc ban hành Thông tư 91/2025/TT-BTC và các mẫu biểu mới đặt ra những yêu cầu và tác động rõ rệt đối với các bên liên quan:

• Đối với Chủ đầu tư và Cơ quan chuyên môn: Cần nhanh chóng rà soát và chuyển đổi hệ thống hồ sơ, sổ sách kế toán để khớp đúng với cấu trúc mẫu biểu mới, đặc biệt là việc gộp các chi tiết tài sản thành Mẫu 05/QTDA. Điều này đòi hỏi hệ thống thông tin nội bộ phải có khả năng tổng hợp dữ liệu linh hoạt hơn.
• Đối với Cơ quan Tài chính và Cơ quan Thanh toán (KBNN): Được cung cấp các mẫu báo cáo tổng hợp và tập trung hơn (Mẫu 01/QTNĐ, Mẫu 02/QTNĐ), giúp quá trình xét duyệt, thẩm định và kiểm tra quyết toán niên độ trở nên hiệu quả, tập trung vào các chỉ tiêu trọng yếu.
• Đối với Người quyết định đầu tư: Các quyết định phê duyệt và báo cáo tổng kết (Mẫu 10/QTDA) sẽ được xây dựng trên một hệ thống mẫu biểu cô đọng, cung cấp thông tin rõ ràng và logic hơn về chi phí hợp pháp và tài sản hình thành.

Thông tư 91/2025/TT-BTC là công cụ kỹ thuật để hiện thực hóa các chiến lược quản lý đầu tư công mới. Việc áp dụng đúng đắn hệ thống mẫu biểu này sẽ là yếu tố quyết định để tăng tốc độ giải ngân, nâng cao tính minh bạch và hoàn thiện trách nhiệm giải trình trong toàn bộ chu trình đầu tư công..